نوع مقاله : آزاد سازی رقم
نویسندگان
1
دانشیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، کرج، ایران.
2
مربی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، کرج، ایران.
3
دانشیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی گرگان، ایران.
4
استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی مغان، ایران.
5
مربی، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی گرگان، ایران.
6
مربی، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ساری، ایران.
7
استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ساری، ایران.
8
استاد، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، کرج، ایران.
9
استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی گرگان، ایران.
10
استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی زرقان، ایران.
11
محقق، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی مشهد، ایران.
12
دانشیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی مغان، ایران.
13
استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی ومنابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.
14
دانشیار، گروه بیوتکنولوژی، دانشکده مهندسی کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران.
15
محقق، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی ومنابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.
16
محقق، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی آباد دزفول، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی دزفول، ایران.
17
مربی، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی بروجرد، ایران
18
استادیار، بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران.
19
محقق، بخش اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و تروییج کشاورزی، میاندواب، ایران.
10.22092/rafhc.2023.359555.1311
چکیده
رقم جدید گندم نان تیرگان با تیپ رشد بهاره دریافتی از مرکز تحقیقات بین المللی ذرت و گندم در سال 89-1388 در آزمایش بین المللی مورد ارزیابی قرار گرفت. در سال زراعی 90-1389 این رقم در آزمایشات مقایسه عملکرد مقدماتی یکنواخت اقلیم شمال مورد ارزیابی قرار گرفت. در سال زراعی 91-1390 رقم تیرگان در آزمایشات مقایسه عملکرد پیشرفته با میانگین عملکرد 5/731 تن در هکتار در مقایسه با میانگین عملکرد ارقام شاهد مروارید و گنبد با عملکرد 5/372 تن در هکتار انتخاب شد. همچنین در سال های زراعی 92-1391 و 93-1392 در آزمایشات یکنواخت سراسری اقلیم شمال از نظر عملکرد دانه و سایر صفات در چهار ایستگاه اقلیم شمال (گرگان، مغان، ساری و گنبد) مورد بررسی قرار گرفت. میانگین عملکرد این رقم در آزمایشات سازگاری 5/893 تن در هکتار به طور قابل ملاحظه ای بالاتر از میانگین شاهدهای آزمایش (رقم مروارید با عملکرد 5/401 و رقم گنبد با عملکرد 5/356 تن در هکتار) بود. با توجه به مقاومت قابل قبول این رقم در طول چندین سال، به بیماری های بلایت فوزاریوم سنبله، سفیدک پودری و مقاومت بالا نسبت به زنگ زرد و قهوه ای، پتانسیل عملکرد دانه بالا و پایدار همراه با کیفیت نانوایی خوب در مقایسه با ارقام شاهد، این رقم در مناطق جلگه ای ساحل خزر از جمله دشت مغان در استان اردبیل، استان های گلستان و مازندران، جایگزین مناسبی برای ارقام رایج بوده و می تواند در کنار سایر ارقام در افزایش تولید گندم منطقه نقش موثری داشته باشد و با افزایش تنوع ارقام در این اقلیم پرتنش از نظر بیماری های مختلف به عنوان یکی از راه های مدیریت و کنترل بیماری های مختلف عمل نماید.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Tirgan, New Bread Wheat Cultivar, for Cultivation in Northern Warm and Humid Zone of Iran
نویسندگان [English]
-
M. Khodarahmi
1
-
M. Vahabzadeh
2
-
H. Soughi
3
-
K. Shahbazi
4
-
M. Kalateh
5
-
J. jafarby
5
-
M. S. KhavariNejad
6
-
H. A. Fallahi
7
-
H. khanzadeh
4
-
Gh. R. Yahyai
6
-
F. Afshari
8
-
A. Malehipour
1
-
Sh. Ebrahimnejad
6
-
M. A. Dehghan
9
-
A. Zakari
10
-
M. Yasai
10
-
S. T. Dadrezaei
1
-
M. Atta Hosseini
11
-
S. A. Safavi
12
-
Gh. H. Ine
13
-
R. Mehrabi
14
-
N. E. Tabatabaei
15
-
M. Dalvand
16
-
I. E. Nabati
17
-
M. Chaichi
18
-
R. Hoshiar
19
1
Associate Professor, Seed and plant Improvement Institute, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
2
Researcher, Seed and plant Improvement Institute, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
3
Associate Professor, Field and Horticultural Crops Research Department, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Gorgan, Iran.
4
Assistant Professor, Field and Horticultural Crops Research Department, Ardabil Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Moghan, Iran.
5
Researcher, Field and Horticultural Crops Research Department, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Gorgan, Iran.
6
Researcher, Field and Horticultural Crops Research Department, Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Sari, Iran.
7
Assistant Professor, Field and Horticultural Crops Research Department, Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Sari, Iran.
8
Professor, Seed and plant Improvement Institute, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
9
Assistant Professor, Field and Horticultural Crops Research Department, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Gorgan, Iran.
10
Assistant Professor, Field and Horticultural Crops Research Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Zarghan, Iran.
11
Researcher, Field and Horticultural Crops Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Mashhad, Iran.
12
Associate Professor, Field and Horticultural Crops Research Department, Ardabil Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Moghan, Iran.
13
Assistant Professor , Field and Horticultural Crops Research Department, Khozestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center Ahvaz, Iran.
14
Associate Professor, Department of Biotechnology, Faculty of Agricultural Engineering, Isfahan University of Technology, Iran.
15
Researcher, Field and Horticultural Crops Research Department, Khozestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center Ahvaz, Iran.
16
Researcher, Field and Horticultural Crops Research Department, Safiabad Dezful Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Dezful, Iran.
17
Researcher, Field and Horticultural Crops Research Department, Lorestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Broujerd, Iran
18
Assistant Professor, Field and Horticultural Crops Research Department, Hamadan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Hamadan, Iran.
19
Researcher, Field and Horticultural Crops Research Department, Azarbayjan Gharbi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Miandoab, Iran.
چکیده [English]
The new bread wheat cultivar Tirgan with spring growth habit type received from the International Maize and Wheat Improvement Center (CIMMYT) was evaluated in 2009-10 in international Nurseries. In the cropping season 2010-11, this cultivar was cultivated in preliminary regional wheat yield trials (PRWYT) of the northern climate. In the cropping season 2011-12 in advanced regional wheat yield trials (ARWYT) Tirgan cultivar was selected with an average yield of 5.731 tha-1 compared to the average yield of the control cultivars (Morvarid and Gonbad) with 5.372 tha-1. Also, in the cropping season 2012-13 and 2013-14, in the elit regional wheat yield trial (ERWYT), yield, grain yield and other traits were investigated in four stations of the northern climate (Gorgan, Moghan, Sari and Gonbad). The average yield of this cultivar in ERWYT traits was 5.893 tha-1, and the average of the check cultivars, Morvarid and Gonbad, was 5.401 and 5.356 tha-1 respectively. Due to the acceptable resistance of this variety over several years, to fusarium head blight, powdery mildew and high resistance to yellow and leaf rusts, high and stable grain yield potential with very good baking quality compared to the control varieties, this cultivar is a good substitute for the old varieties in the plains of the Caspian coast, including the Moghan plain in Ardabil province, Golestan and Mazandaran provinces, and it can increase wheat production in the region along with other varieties and have an effective role and act as one of the tools to manage and control various diseases by increasing diversity in this fully stressed climate in terms of various diseases.
کلیدواژه‌ها [English]
-
Irrigated wheat
-
Disease Resistance
-
Tirgan
)