بهاران، رقم جدید گندم نان متحمل به خشکی آخر فصل و با کیفیت نانوایی خوب برای کشت در مزارع آبی مناطق معتدل ایران

نوع مقاله : آزاد سازی رقم

نویسندگان

1 عضو هیات علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر

2 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه

3 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه

4 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی

5 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

6 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی

7 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران

8 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس

9 کارشناس ارشد موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر

10 مدیریت ترویج، سازمان کشاورزی استان کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

11 مدیریت ترویج، سازمان کشاورزی استان خراسان رضوی، مشهد، ایران

12 مدیریت ترویج، سازمان کشاورزی استان البرز، کرج، ایران

13 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران

14 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران

چکیده

رقم بهاران سال 1386 به صورت لاین در قالب خزانه بین المللی 28th ESWYT از مرکز بین المللی تحقیقات ذرت و گندم سیمیت وارد کشور شد. این رقم در سال 87-1386 در کرج و زرقان به طور متوسط 352/6 تن در هکتار عملکرد در مقایسه با 463/6 تن در هکتار متوسط ارقام شاهد (بهار و پیشتاز) داشت. در سال زراعی 88- 1387در آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی اقلیم معتدل در کرج در شرایط نرمال عملکرد 842/ 10 تن در هکتار در مقابل عملکرد 376/ 9 تن در هکتار رقم شاهد پیشتاز و در شرایط قطع آبیاری عملکرد 773/6 تن در هکتار در مقابل 264/6 تن در هکتار رقم شاهد برای آن ثبت شد. در سال زراعی 89-1388 در آزمایش مقایسه عملکرد پیشرفته در شرایط تنش کم آبی آخر فصل عملکرد این لاین 658/6 تن در هکتار در مقابل775 /5 تن در هکتار شاهد زودرس و متحمل به خشکی WS-82-9 بود. در آزمایش سازگاری طی سال‌های 91- 1389 میانگین عملکرد این لاین 144/5 تن در هکتار در مقابل990 /4 تن در هکتار لاین WS-82-9 و830/4 تن در هکتار رقم سیروان در شرایط قطع آبیاری از مرحله شروع سنبله دهی بود و نسبت به میانگین کل ژنوتیپ‌ها 6% برتری نشان داد. در آزمایش‌های تحقیقی – تطبیقی این لاین عملکرد دانه برابر 687/4 تن در هکتار در مقابل همین مقدار برای رقم شاهد سیروان نشان داد. در آزمایش تحقیقی – ترویجی در استان البرز لاین جدید با عملکرد 706/5 تن در هکتار در مقابل 092/5 تن در هکتار رقم سیروان برتر بود. واکنش رقم بهاران در خزانه‌های بررسی بیماریها تحت آلودگی مصنوعی از 0 (مصون) تا 40MR برای زنگ زرد و 30M/MS برای زنگ قهوه ای بود. این رقم دارای کیفیت نانوایی خیلی خوب و زودرس بوده و در سال 1394 برای کاشت در شرایط تنش رطوبتی آخر فصل در مناطق معتدل معرفی گردید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Baharan, New Bread Wheat Cultivar, Tolerant to Terminal Drought with Good Bread Making Quality, Recommended for Irrigated Conditions of Temperate Regions of Iran

نویسندگان [English]

  • Goodarz Najafian 1
  • B. Dehnavi 10
  • HR. Kabirian 11
  • AR. Badri 12
  • Sh. Kia 13
  • N. Tabatabaei 14
1 Member of Scientific board, Seed and Plant Improvement Research Institute (SPII)
10 Jihad-e-Agricultural Organization of Kermanshah, Kermashan, Iran.
11 Jihad -e-Agricultural Organization of Khorasan Razavi, Mashhad, Iran.
12 Jihad -e-Agricultural Organization of Alborz, Karaj, Iran.
13 Seed and Plant Improvement Research Department, Golestan Agricultural and Natural Resources and Education Center, AREEO, Gorgan, Iran.
14 Seed and Plant Improvement Research Department, Khozestan Agricultural and Natural Resources and Education Center, AREEO, Ahvaz, Iran.
چکیده [English]

A breeding hexaploid wheat line named later WS-89-7 was introduced to Iran within the CIMMYT 28th-ESWYT international nursery with " KAUZ/PASTOR//PBW343 " pedigree in 2007. This line showed average grain yield of 6.352 t/ha compared to check cultivars Pishtaz and Bahar average with 6.463 t/ha in Karaj and Zarghan during 2007-08 crop season. This genotype due to good grain yield of 10.842 t/ha in normal irrigation treatment and 6.773 t/ha under terminal water stressed treatment of preliminary regional wheat yield trial selected in Karaj during 2008-09. The check variety Pishtaz performance for these two conditions was 9.376 t/ha and 6.264 t/ha for normal and stressed conditions respectively. This line was tested in water stressed advanced and replicated trials over 3 stations at 2009-2010 and with recorded grain yield of 6.658 t/ha compared to 5.775 t/ha of WS-82-9 as check, forwarded to water stressed adaptation trial. The adaptation and stability of this line was evaluated in a 2 years experiment tested over 5 stations (Karaj, Neishabour, Kermanshah, Isfahan and Varamin) during 2010-12 period and with grain yield of 5.144 t/ha against 4.990 of WS-82-9 and 4.830 t/ha of Sirvan check varieties and due to its good resistance to stripe rust considered for on-farm trials which was followed in 2012-13 over 2 locations of temperate zone showing average grain yield of 4.687 against same amount for Sirvan cultivar as check in Kermanshah. This variety showed grain yield of 5.706 t/ha against 5.092 t/ha of Sirvan check cultivar in demonstration trial in Alborz province. According to the final investigations reaction of Baharan to yellow rust was recorded as 0 to maximum of 40MR in the inoculated nurseries. In case of leaf rust, maximum reaction was 30M/MS in Gorgan. Bread making quality of this variety is good and it is an early maturity variety.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cultivar release
  • irrigated wheat
  • moisture stress tolerance
  • Baharan
1- بی‌نام (1394) آمارنامه کشاورزی جلد اول محصولات زراعی سال زراعی 93-1392، وزارت جهادکشاورزی، معاونت برنامه ریزی و اقتصادی، مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات
 
 
2- خدارحمی م (1388) گزارش نهایی پروژه بررسی صفات کمی ژنوتیپ‌های گندم بهاره در آزمایش‌های بین‌المللی مشاهده‌ای و مقایسه عملکرد در اقلیم معتدل، شماره 1583/88 ، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، 36 صفحه
 
 
3- ئمهرابی ر (1393) گزارش نهایی پروژه بررسی حضور ژن‌های مقاومت به زنگ سیاه، زرد، و قهوه‌ای در ارقام در دست معرفی چهار اقلیم کشور با استفاده از مارکرهای مولکولی، شماره 46417، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، 28 صفحه
 
 
4- نجفیان گ (1389) گزارش نهایی پروژه بررسی ژنوتیپ‌های گندم نان در آزمایش‌های مقایسه عملکرد پیشرفته مناطق معتدل کشور (WS-ARWYT) تحت شرایط تنش خشکی آخر فصل، شماره 1185/89، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، 28 صفحه
 
 
5- نجفیان گ (1391) گزارش نهایی پروژه بررسی سازگاری ژنوتیپ‌های امیدبخش گندم نان در شرایط کم آبیاری برای مناطق معتدل کشور (WS-ERWYT-89)، شماره 43031، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، 34 صفحه
 
 
6- Anonymous (2017) FAOSTAT, Food and Agriculture Organization of the United Nations, Viale delle Terme di Caracalla,00153 Rome, Italy, faostat@fao.org