اثرات تاریخ کاشت، دور آبیاری و رقم بر مدیریت بیماری پوسیدگی ریشه چغندرقند و عملکرد کمی و کیفی آن

نویسنده

مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، مشهد

چکیده

به منظور بررسی اثرات تاریخ کاشت، دور آبیاری و رقم بر مدیریت بیماری پوسیدگی ریشه چغندرقند و عملکرد کمی و کیفی آن، آزمایشی در قالب آزمایش اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در استان خراسان رضوی (تربت جام) طی سال‌های 1388-1387 اجرا شد. در این آزمایش عامل اصلی دور آبیاری در دوسطح: هر هشت روز و هر شش روز و عامل فرعی تاریخ‌های مختلف کاشت در هشت سطح فاکتوریل (چهار زمان کاشت، شامل: 15 اسفند، 15 فروردین، 15 اردیبهشت و 15 خرداد و دو رقم مقاوم دورتی و رقم حساس جلگه) در نظر گرفته شد. در این تحقیق سطوح عامل آبیاری، رقم و تاریخ کاشت اثر معنی‌داری در سطح پنج درصد بر عملکرد ریشه و قند داشتند. با کاهش دور آبیاری طبق تیمارهای اعمال شده، عملکرد ریشه و قند افزایش یافت ولی درصد قند بطور معنی‌داری تحت تأثیر قرار نگرفت. با تأخیر درکاشت عملکرد ریشه و قند کاهش یافت. درصد قند نیز با تأخیر در تاریخ کاشت تا 15 اردیبهشت افزایش یافت. سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری (AUDPC) در سال دوم نسبت به سال اول بیشتر بود. تیمارهای آبیاری از نظر AUDPC اختلاف معنی‌داری با یکدیگر نداشتند. ارقام از حیث صفت AUDPC اختلاف زیادی داشتند. رقم دورتی در مقایسه با رقم جلگه مقاوم‌تر بود. کاشت در نیمه اسفند، باعث افزایش شدت گسترش بیماری شد ولی کاشت در دیر هنگام گسترش بیماری را کاهش داد. بر اساس نتایج به‌دست آمده کشت رقم چغندر‌‌قند مقاوم برای تاریخ کاشت زود و با کمی تأخیر برای ارقام حساس توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of Sowing Dates, Irrigation Intervals and Cultivars on Sugar Beet Root rot Disease Management and Its Quality and Quantity Yields

نویسنده [English]

  • HA. Shahbazi Asfanden
Agricultural and Natural Resources Research Center of Khorasan-e-Razavi, Iran.
چکیده [English]

To study the effects of sowing dates, irrigation intervals and different cultivars on sugar beet root rot disease management and its quality and quantity yields, an experiment was conducted in a split- factorial based on Randomized Complete Block Design with four replications in the field of sugar factory Jame. Two irrigation intervals: eight days and 16 days were allocated in main plots, and different factorial arrangements of planting dates: 15 March, 15 April, 15 May, 15 June, and two cultivars Dortea and Jolgeh as resistant and susceptible to root rot disease were randomized in sub plots. The results indicated that irrigation intervals, planting dates and cultivars had positive significant effects on root and sugar yields at the 5% of probability level, while no significant effect was observed on sugar content. Based on the results, root and sugar yields decreased and sugar content increased in late sowing dates (15 April). The Area Under the Disease Progress Curve (AUDPC), was higher in the second year, comparing to the first year. No significant effect was observed on the AUDPC for irrigation and cultivars levels. As a result, resistant sugar beet cultivars can be recommended inearly sowing date, while susceptible cultivars is suitable in delay planting dates.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Area Under the Disease Progress Curve (AUDPC)
  • irrigation period
  • Sowing date and Sugar beet