اثر تناوب زراعی در تلفیق با کنترل شیمیایی بر ترکیب جمعیت و تراکم علف‌های‌هرز مزارع گندم استان گلستان

نویسندگان

مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، گرگان

چکیده

به ‌منظور بررسی اثر تناوب زراعی در تلفیق با کنترل شیمیایی بر ترکیب جمعیت و تراکم علف‌های‌ هرز مزارع گندم، آزمایشی با استفاده از گیاهان کلزا، باقلا، خلر، سویا، ذرت، پنبه، ارزن در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی به صورت اسپلیت پلات با سه تکرار به مدت پنج سال (85-1381) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان اجرا شد. در این تحقیق، گیاهان تناوبی به‌ عنوان کرت‌های اصلی و دو تیمار کنترل شیمیایی و عدم کنترل علف‌های‌ هرز نیز به عنوان کرت‌‌های فرعی در نظر گرفته شد. انتخاب علف‌کش‌ها به نحوی صورت گرفت تا اثر آن‌ها روی محصول بعدی و نیز ذخیره بذر خاک حداقل باشد. یک ماه قبل از برداشت هر محصول، تنوع و تراکم علف‌های‌ هرز در محل‌های نمونه‌برداری ثبت شد. نتایج نشان داد که اعمال تناوب، جمعیت علف‌های ‌هرز بهاره را حدود 36 درصد کاهش داد. اعمال تناوب زراعی مشروط بر این که درکشت‌های تابستانه، گیاه ذرت نیز در نظر گرفته شده باشد، می‌تواند تراکم علف‌های‌ هرز پاییزه را نیز به‌طور معنی‌داری کاهش دهد. نتایج نشان داد که تناوب گندم/ذرت با حدود 33 درصد کاهش جمعیت مجموع علف‌های‌ هرز، بیش از نظام تناوبی که در آن هر پنج سال یک بار ذرت کشت می‌شود، مؤثر است. مبارزه شیمیایی علیرغم تأثیر خود در هر سال، به تنهایی قادر به کاهش جمعیت علف‌های‌ هرز در دوره زمانی این آزمایش (پنج سال) نبود. این روش مبارزه با علف‌های ‌هرز وقتی مؤثر است که تمام گزینه‌های محصولات کشت تابستانی نظیر ذرت، سویا، پنبه و آیش در تناوب در نظر گرفته شوند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of Crop Rotation in Combination with Chemical Control on Weeds Density and Their Interactions, in Golestan Province Wheat Fields

نویسندگان [English]

  • N. Bagherani
  • AA. Nourinia
Agricultural and Natural Resources Center of Golestan, Iran.
چکیده [English]

In order to study crop rotation, chemical control and their interactions on weeds density of wheat fields, an experiment was conducted in a split plot arrangement in Randomized Complete Block Design with three replications in Gorgan Agricultural Research Station for five years. In this study, 10 rotational crops: canola, fababean, barley, white pea, soybean, cotton, maize, sorghum, millet and wheat were assigned to main plots and using herbicides and no weed control were randomized in sub plots. Herbicides were selected in way to have minimum residual effects on next planting crops. Weeds flora and their density were recorded one month before harvesting time. Results showed that crop rotation decreased spring weeds (up to 36%). Crop rotation also decreased autumn weeds significantly, if corn was considered as summer cultivation. Results also indicated that wheat-maize rotation can reduced weeds density up to 33% more than rotational systems where maize is cultivated once every five years. During the period of five years, weed populations was not controlled by chemical method singly. Effective effect was observed in chemical method, when summer plants such as soybean, cotton, and maize be considered in rotational system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chemical control
  • Crop Rotation
  • Integrated weed management and Wheat