بررسی عملکرد دانه و صفات تغذیه‌ای در لاین‌های امید‌بخش تریتیکاله و رقم جدید سناباد

نویسندگان

مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج

چکیده

به منظور ارزیابی عملکرد و صفات انرژی متابولیسم و ترکیبات ضد تغذیه‌ای لاین‌های امید‌بخش تریتیکاله که حاصل انتخاب از چندین دوره آزمایشات سازگاری بودند، 13 لاین و رقم در سال زراعی 1388-1387 در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه‌های کرج و گنبد کشت شدند. در سال بعد جهت تعیین انرژی متابولیسم و ترکیبات ضد تغذیه‌ای در مؤسسه علوم دامی مورد بررسی قرار گرفتند. برای انجام آزمایشات بیولوژیکی از 39 قطعه خروس بالغ (سالم) نژاد رد آیلندرد استفاده گردید. هر خروس به صورت مجزا در یک قفس نگهداری شد و برای هر تیمار (خوراک آزمایشی) سه خروس (تکرار) در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که بین ژنوتیپ‌ها از نظر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی اختلاف معنی‌داری وجود نداشت ولی از نظر دوره پر شدن دانه، وزن هزار دانه، شاخص برداشت و ارتفاع گیاه اختلاف معنی‌دار بین لاین‌ها و ارقام مورد بررسی دیده شد. نتایج همچنین نشان داد که بین لاین‌های تریتیکاله از لحاظ مقدار انرژی قابل متابولیسم اختلاف معنی‌دار وجود داشت و لاین‌های 9-85-ET، 15-84-ET، 3-79-ET و
4-79-ET دارای انرژی قابل متابولیسم بیشتری نسبت به دیگر لاین‌ها بودند که با توجه به صفات عملکردی مطلوب، به عنوان بهترین لاین‌ها مشخص گردیدند و جهت معرفی به کشاورزان در آزمایشات آنفارم و تحقیقی ترویجی شرکت داده شدند. رقم جدید تریتیکاله سناباد از نظر ترکیبات ضد تغذیه‌ای آرابینوزایلان، دارای کمترین مقدار نسبت به دیگر لاین‌های مورد آزمایش بود که جهت استفاده برای طیور بسیار دارای اهمیت می‌باشد، اگر چه این رقم دارای عملکرد دانه بالا و بیشترین شاخص برداشت نسبت به سایر لاین‌ها بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of Grain Yield and Nutritional Characteristics in Triticale Promising Lines and the Sanabad Cultivar

نویسندگان [English]

  • Ahmad Reza Koocheki
  • Hosein Gholami
  • Hosein Ali Fallahi
Seed and Plant Improvement Institute, Karaj, Iran.
چکیده [English]

This study was conducted to evaluate 13 promising triticale lines and cultivars based on yield traits, metabolizable energy and anti-nutritional compounds. The experiment was carried out using a RCB design with three replications at the Seed and Plant Improvement Institute, Karaj and Gonbad, during 2008-2009 cropping season. These genotypes were studied in the next year, at the Animal Science Research Institute for their metabolizable energy and anti-nutritional compounds traits. Analyses of variance indicated significant differences for grain filling period, thousand kernel weight, harvest index and plant height traits. According to the final results the experimental lines ET-85-9, ET-84-15, ET-79-3 and ET-79-4 were superior in metabolizable energy and cultivar Sanabad had the lowest arabinoxylane and the highest grain yield therefore, these lines were advanced to the next year for further studies under on- farm conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Anti-nutritional compounds
  • Metabolizable energy
  • Triticale and Yield