موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذریافتههای تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی2322-40964120150321Adel, a New Rainfed Chickpea Cultivar for Autumn Planting Under Moderate Cold and Semi-warm Regions of Iranعادل، رقم جدید نخود دیم برای کاشت پاییزه در مناطق معتدل سرد و نیمه گرمسیری کشور11310653910.22092/rafhc.2015.106539FAعادل جهانگیریمؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشورداود صادقزاده اهریمؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشورمنصور صفیخانیمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعیپیام پزشکپورمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعیعلی سعیدمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعیرمضان سرپرستمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعیسید حسین صباغ پورمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعیرحمتاله کریمیزادهمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعیداریوش شهریاریمؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرجنوذر بهرامیمؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشوراکبر شعبانیمحققین مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشورعلی اکبر محمودیمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعیفرشید محمودیمؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشورمحمد آرمیونمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعیهمایون کانونیمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعیمحسن مهدیهمؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشوربیژن دهنویکارشناس ترویج کشاورزی استان کرمانشاهفریدون اعتضادیکارشناس ترویج کشاورزی استان کرمانشاهمحمد صالح محمدیکارشناس ترویج کشاورزی استان کرمانشاهJournal Article20150523Using landraces and lacking new improved cultivars is one of the most important problems in chickpea rainfed cultivation in Iran. Adel cultivar was selected from International Chickpea Nursery (CIEN-W) in Dryland Agricultural Research Institute (DARI) in 2001-2002. The new cultivar, was evaluated and tested in different yield trials in autumn planting, at different Dryland Agricultural Research Stations (Kermanshah, Ilam, Ghachsaran, Shirvan, Gholestan, Urima and Kordestan). On-farm study results showed that the means of grain yields for Adel and Azad cultivars were 1694 kg/ha and 996 kg/ha respectively. Adel cultivar can be recommended in autumn planting under moderate cold and semi warm rainfed conditions of Iran, because of suitable agronomic traits such as resistance to Ascochyta blight disease, erect plant type (suit for mechanical harvesting) and high 100 seed weight.<strong>یکی از مشکلات مهم زراعت نخود دیم در کشور، کشت ارقام و تودههای بومی و کمبود ارقام اصلاح شده میباشد. رقم عادل قالب از خزانه بینالمللی مقایسه عملکرد (CIEN-W) در سال زراعی81-1380 در مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور انتخاب گردید. این رقم طی انجام آزمایشات متعدد در ایستگاههای تحقیقاتی مختلف، در کشت پاییزه در مناطق کرمانشاه، لرستان، ایلام، گچساران، شیروان، گلستان، ارومیه و کردستان مورد ارزیابی قرار گرفته و به علت داشتن خصوصیات زراعی مطلوب نظیر عملکرد دانه بیشتر (1694کیلوگرم در هکتار) در مزرعه زارعین در مرحله تحقیقی- ترویجی و برتری 70 درصدی نسبت به رقم آزاد، پایداری عملکرد در شرایط دیم، مقاومت به بیماری برقزدگی و بیشتر بودن وزن صد دانه در مقایسه با ارقام شاهد (آزاد، آرمان و رقم محلی)، تیپ بوته ایستاده و ارتفاع مناسب جهت برداشت ماشینی، انتخاب و برای کاشت در مناطق معتدل و نیمه گرمسیری کشور معرفی گردید.</strong>موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذریافتههای تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی2322-40964120150321Evaluation Adaptability of Some Sweet Cherry Cultivars for Meshkinshahr environmental Conditionبررسی سازگاری تعدادی از ارقام گیلاس برای شرایط آب و هوایی مشکین شهر152910654010.22092/rafhc.2015.106540FAحسین فتحیمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی0000-0003-2455-7017یوسف جهانی جلودارمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعیناصر بوذریمؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرجJournal Article20141231Seven sweet cherry cultivars Stella, Sunburst, Germes dorfi clon3, Summit, Sabima and Siahmashad (Iranian cultivar) and Silegedelamarka (early ripen cultivar) were evaluated for some important fruit qualitative and quantitative traits and vegetative and reproductive characteristics, in RCBD design with three replications for three years (2007 - 2013). The cultivars were evaluated in two vegetative and reproductive phases in Meshinshahr Horticultural Research Station. High diversity was observed for flowering time, qualitative and quantitative traits. Based on the results, significant differences was observed for cultivars and fruit set percentage in open and artificial pollinations stages. The most spurs on two years old branches were belonged to Stella and Summit, as late flowering and leafing cultivars. The fruit set amount varied from 21% to 16% for Stella and Sunburst cultivars respectively, in self-fertility position. Silegedelamarka and summit cultivars had the least (5.5 g) and the highest (10.3g) fruit weight respectively. The highest vegetative growth were related to Siahmashhad, Sunburst, Germesdorfi3 and Sabima cultivars respectively. No significant differences were observed for titrable acidity, percent of TSS, the length of fruit tails and stone weight. The results showed that Stella, Sunburst and Summit cultivars can be recommended for Meshkinshahr region.<strong>پنج رقم گیلاس شامل: </strong><strong>استلا (</strong><strong>Stella</strong><strong>)، سانبرست</strong><strong>(</strong><strong>Sunburst</strong><strong>)، قرمز دورفی کلون 3</strong><strong>(</strong><strong>Germesdorfi</strong><strong>clon3</strong><strong>)</strong><strong>، سامیت (</strong><strong>Summit</strong><strong>)، سابیما</strong><strong> (</strong><strong>Subima</strong><strong>)، </strong><strong>سیلژدلامارکا (</strong><strong>Sileg</strong><strong>delamarka</strong><strong>) </strong><strong>و رقم </strong><strong>سیاه مشهد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و چهار اصله درخت در هر بلوک از سال 1383 تا 1392در دو فاز رویشی و زایشی در ایستگاه تحقیقات باغبانی مشکین شهر ارزیابی شدند. ارزیابیها شامل صفات رویشی، زایشی و صفات کمی و کیفی میوه بودند. </strong><strong>نتایج حاکی از وجود</strong><strong> تنوع در </strong><strong>زمان گلدهی، صفات کمی و کیفی در بین ارقام بود و</strong><strong>درصد تشکیل</strong><strong>میوه در حالت گردهافشانی دستی و آزاد با هم اختلاف معنیدار دا</strong><strong>شت</strong><strong>ند. ارقام استلا و سامیت ضمن </strong><strong>دیرگل و دیربرگ بودن </strong><strong>دارای بیشترین اسپور روی شاخههای دوساله بودند. استلا و سانبرست در حالت خودگردهافشانی </strong><strong>به ترتیب 21 و 16 درصد </strong><strong>میوه</strong><strong> تشکیل دادند</strong><strong>.</strong><strong>کمترین </strong><strong>و</strong><strong>بیشترین </strong><strong>وزن میوه</strong><strong> به ترتیب در </strong><strong>رقم سیلژدلامارکا </strong><strong>(5/5 </strong><strong>گرم)</strong><strong>و سامیت (3/10 گرم) مشاهده شد و </strong><strong>ارقام</strong><strong>سیاه مشهد، قرمزدورفی کلون سه، سانبرست و سابیما دارای رشد رویشی بیشتری بودند. ارقام از نظر اسید قابل تیتراسیون، درصد مواد جامد محلول، طول دم میوه و وزن هسته تفاوت معنیداری نداشتند. توصیه میشود در شرایط آب و هوایی مشکین شهر جهت کشت باغ گیلاس از ارقام استلا، سانبرست و سامیت استفاده گردد.</strong>موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذریافتههای تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی2322-40964120150321Paya, The First Sugar Beet Monogerm Variety Tolerant to Drought in Iranپایا، اولین رقم چغندرقند متحمل به خشکی در ایران314210654110.22092/rafhc.2015.106541FAمحمدرضا اوراضیزادهمؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرجاباذر رجبیمؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرجداریوش فتحاله طالقانیمؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرجمسعود احمدیمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعیسعید واحدیمؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرجمحسن آقاییزادهمؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرجسیدیعقوب صادقیان مطهرمؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرجمحمدعلی چگینیمؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرجولیاله یوسفآبادیمؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرجسعید صادقزاده حمایتیمؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرجمحمد عبدالهیان نوقانیمؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرجرحیم محمدیانمؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرجمحمدرضا میرزاییمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعیحسن ابراهیمی کولائیمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعیعلی جلیلیانمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعیمحمدرضا فتحیمؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرجشهرام خدادادیمؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، کرجعباس نوروزیمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعیمهرداد رهنمائیانمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعیJournal Article20150524Developing new drought tolerant sugar beet varieties, is one of the most effective ways to decrease the production damage caused by drought stress. In this research 23 superior families selected from 150 half-sib families, crossed with a female parent under drought stress condition. Based on the results four new hybrids were obtained by crossing between, two drought tolerant half-sib families as male parents, with two monogerm female parents. Paya cultivar as one of the hybrids showed the highest average root yield (50.50 t/ha) compared to check variety Gadouk with 36.50 t/ha in preliminary and advanced experiments, during 2010-2014 under drought stress and non-stress conditions. Also, the average seasonal water use of Paya was 15000 and 9500 m3/ha under non-stress and stress conditions respectively, which showed 30-40% saving in water use. The new cultivar indicated superiority root yield 17, 22 and 10 t/ha more than check cultivar Gadouk, under drought stress conditions, in onfarm trials in Karaj, Mashad and Shirvan regions.<strong>یکی از مؤثرترین روشهای کاهش خسارت تولید در شرایط تنش خشکی، اصلاح ارقام متحمل به خشکی میباشد. در این تحقیق، 150 فامیل نیمه خواهری چغندرقند در شرایط تنش خشکی ارزیابی، 23 فامیل برتر انتخاب و با یک والد مادری تلاقی داده شدند. هیبریدهای حاصل در شرایط تنش خشکی ارزیابی شدند. بر اساس نتایج، دو فامیل به عنوان والد پدری متحمل به خشکی انتخاب و با دو والد مادری منوژرم دیگر تلاقی و چهار هیبرید جدید بدست آمد. رقم پایا یکی از این چهار هیبرید است که طی سالهای 93-1389 در دو شرایط تنش و بدون تنش در آزمایشهای مقدماتی و نهایی از نظر صفات کمی و کیفی ارزیابی شد و نسبت به بقیه هیبریدها برتری داشت، بطوریکه در شرایط تنش خشکی، میانگین عملکرد ریشه رقم پایا برابر با 50/50 تن در هکتار بود که نسبت به رقم معمولی گدوک (50/36 تن در هکتار) برتر بود. همچنین میانگین مصرف آب رقم پایا در شرایط آبیاری متداول 15000 و در شرایط تنش خشکی حدود 9500 متر مکعب در هکتار با دور آبیاری دو برابر بود که بیانگر صرفهجویی در مصرف آب به مقدار 40-30 درصد است. نتایج آزمایشهای ترویجی در کرج، مشهد و شیروان نیز حاکی از برتری این رقم در شرایط تنش خشکی بود بطوریکه نسبت به رقم گدوک به ترتیب 17، 22 و 10 تن در هکتار افزایش عملکرد ریشه نشان داد. </strong>موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذریافتههای تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی2322-40964120150321Evaluation of Different Hot Water Levels at Lettuce (Lactuca sativa L.) Emasculation for Hybrid Seed Productionکارایی آب داغ در اخته کردن کاهو (Lactuca sativa L.)به منظور تولید بذر هیبرید435110654210.22092/rafhc.2015.106542FAپیام خطیبدانشکده کشاوزی دانشگاه گیلان، رشتجمالعلی الفتیدانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان، رشتیوسف حمیداوغلیدانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان، رشتJournal Article20141105An experiment was conducted to evaluate efficiency of different time and duration of hot water for lettuce physical emasculation. In this research, immerse side branches of the inflorescence in the blooming and bud stages , put in hot water (40 and 50° <sup>C</sup>) where water at temperatures 25° C was used as control, for 20, 35, 50 and 65 seconds. Analysis of variance revealed that different water temperatures had significant affects on the percentage of hybrid seeds in the blooming and bud stage (two days before flowering), whereas the hot water emasculation and their interaction had no significant affects. The highest percentage of hybrid seeds (94.57%) and non-fertile pollens (84.07%) were obtained by the using of water at temperature 50° <sup>C</sup> .<strong>این آزمایش برای بررسی کارایی دما و زمانهای مختلف اعمال تیمار آب داغ در مراحل مختلف رشد زایشی بر اخته کردن فیزیکی کاهو در تولید بذور هیبرید انجام شد. </strong><strong>برای اعمال تیمار، شاخههای جانبی از گلآذین را به مدت 20، 35، 50 و 65 ثانیه، یک بار در مرحله شکوفایی جوانه و یک بار در مرحله جوانه گل <br /> (</strong><strong>دو روز قبل از شکوفایی</strong><strong>) در آب با دو سطح دمایی 40 و 50 درجه سانتیگراد (آب داغ) و 25 درجه سانتیگراد به عنوان شاهد فرو برده شد. </strong><strong>نتایج تجزیه واریانس نشان داد دماهای مختلف آب تأثیر معنیداری بر درصد بذور هیبرید تشکیل شده داشت در حالیکه مرحله کاربرد آب داغ و اثرات متقابل آنها تأثیری بر درصد بذور هیبرید نداشت. </strong><strong>بیشترین درصد بذور هیبرید (57/94 درصد) و گردههای نابارور (07/84 درصد) با کاربرد آب داغ 50 درجه سانتیگراد بدست آمد. </strong><strong>استفاده از اخته کردن با آب داغ یک روش ساده و بدون نیاز به هزینه کارگری زیاد است و برای اصلاح کاهو قابل توصیه میباشد.</strong>موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذریافتههای تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی2322-40964120150321Evaluation of Medjool Date Fruit Growth and Optimized Harvest Timeتعیین مناسبترین زمان برداشت و پوشش خوشه بر عملکرد کمی وکیفی خرمای رقم مجول در خوزستان536210654310.22092/rafhc.2015.106543FAعبدالامیر راهنمامؤسسه تحقیقات خرما و میوههای گرمسیری کشور، اهوازمجید امانیمؤسسه تحقیقات خرما و میوههای گرمسیری کشور، اهوازJournal Article20150419In order to study the effects of spathe coverage on date fruit of Medjool cultivar, a factorial experiment based on randomized complete block design with four replications was conducted during 2014 in Date Palm Research Institute. Factors were: two levels of spathe coverage and four beginning harvest time as %25, %50 and %75 fruit ripening and harvest (in a once time) in %100 fruit ripening stage. The results showed that the highest rate of fruit per each palm cluster was 4.3 kg .The lowest fruit damage caused by pests and the highest date ferment were produced in coverage treatment, because of inadequate ventilation. The harvest date treatment had significant effect on the quality of date production. Harvesting after %25 ripening, with 4.5 kg (high quality), 0.58 and 0.54 kg fruit (less quality), produced the maximum and minimum rate of best and less date fruit quality respectively. As a result delayed harvest, significantly decreased date palm fruit production, as high air humidity and sensitivity occurred in this condition. There was no significant interaction effect between harvest times and coverage treatments. In other words, the results of the interaction were similar to simple effects. Finally, based on the results, date palm cluster coverage and harvest start at 25% ripening were recommended. <br /> <strong>با توجه به عدم رسیدگی همزمان میوه روی خوشه، پوشش مناسب خوشه خرما به منظور کاهش اثر عوامل خسارتزا و تعیین مناسبترین زمان برداشت میوه خرمای رقم تجاری مجول، اهمیت زیادی در افزایش کمی و کیفی محصول دارد. این آزمایش در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی به روش فاکتوریل با دو سطح پوشش و عدم پوشش خوشه و چهار سطح آغاز برداشت متوالی از زمان 25، 50 و 75 درصد رسیدگی میوهها روی خوشه و برداشت یکباره در100 درصد رسیدگی میوهها با </strong><strong>چهار</strong><strong> تکرار در سال 1393در مؤسسه تحقیقات خرما اجراء گردید. نتایج نشان داد که در تیمار پوشش خوشه بیشترین میزان خرمای درجه یک معادل 3/4 کیلوگرم به ازای هر خوشه و کمترین میزان خسارت آفات تولید گردید. همچنین میزان خرمای ترش شده در تیمار پوشش خوشه به دلیل تهویه نامناسب به صورت معنیداری بیشتر از تیمار خوشه بدون پوشش بود. تیمار شروع برداشت خرما نیز اثر معنیداری بر کیفیت خرمای تولیدی داشت. تیمار شروع برداشت پس از 25 درصد رسیدگی میوه با متوسط تولید 4/5 کیلوگرم خرما به ازای هر خوشه، بیشترین خرمای درجه یک و با تولید 58/0 و 54/0 کیلوگرم خرمای درجه دو و سه کمترین میزان خرمای بی کیفیت را تولید نمود. تأخیر در شروع برداشت به سبب رطوبت بالای هوا و حساسیت میوه، باعث کاهش معنیدار تولید خرمای درجه یک گردید. اثرات متقابل تیمارهای پوشش و زمان برداشت اختلاف معنیداری نداشت، به عبارتی نتایج اثرات متقابل شبیه اثرات ساده بود. در مجموع با توجه به بیشترین میزان تولید خرمای درجه یک و کمترین سطح خسارت، تیمار پوشش خوشه با شروع برداشت 25 درصد رسیدگی میوه نسبت به سایر تیمارها برتر و توصیه میگردد.</strong>موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذریافتههای تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی2322-40964120150321Possibility of Increasing Wheat in Warm Rainfed wheat Growing Areas of Iranامکان افزایش تولید محصول گندم در دیمزارهای گرمسیری ایران637810654410.22092/rafhc.2015.106544FAمحتشم محمدیمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعیرحمتاله کریمیزادهمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعیعبدالعلی غفاریمؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، مراغهمظفر روستاییمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی0000-0003-3273-5768Journal Article20150523Wheat production in warm rainfed areas plays an important role in the economy of Iran and has huge potential to increase agricultural production. Development of wheat varieties in the areas increased the wheat production (27%) in 80th decade compared to 70th decade, but still a remarkable difference is seen between farmer's and agricultural research fields (98 to 204%). The possible factors that cause this gap can be summarized as poor management, farmers’ poor technical and agronomic management, poor knowledge of extension personnel, using local varieties, low level of mechanization, lack of application of research findings, lack of monitoring the results of application of new methods, deficiency of desired machinery, small and dispersed farms. Therefore, high increase in wheat production requires the adoption of high-potential varieties accompanied by new technologies. These approaches would result in sustainable production and alleviating environmental adverse effects, although, it is impossible to actualize all the existing capacities.<strong>تولید گندم در مناطق دیم گرمسیر نقش مهمی در اقتصاد ایران داشته و دارای ظرفیت عظیمی در افزایش تولیدات کشاورزی است. گسترش استفاده از ارقام اصلاح شده گندم در مناطق عمدهای از دیمزارهای گرمسیری در دهه هشتاد نسبت به دهه هفتاد </strong><strong>حدود 27 درصد </strong><strong>افزایش تولید را به همراه داشته است.</strong><strong> با این وجود، </strong><strong>شکاف</strong><strong> زیاد عملکرد در سطح مزارع زارعین در مقایسه با عملکرد ایستگاههای تحقیقات کشاورزی (98 تا 204 درصد)،</strong><strong>نیازمند شناخت عوامل به وجود آورنده شکاف عملکرد و ارایه راهکارهای مناسب است. شواهد و تجربیات موجود نشان می</strong><strong></strong><strong>دهد که عوامل مدیریتی، اطلاعات فنی و مدیریت زراعی</strong><strong>ضعیف کشاورزان، توان و آگاهیهای حرفه</strong><strong></strong><strong>ای </strong><strong>کم </strong><strong>مروجین، </strong><strong>استمرار استفاده از ارقام بومی در برخی مناطق، </strong><strong>پایین بودن سطح مکانیزاسیون، عدم انتقال یافتههای تحقیقاتی به مزارع زارعین</strong><strong>، </strong><strong>عدم نظارت و پیگیری مؤثر بر پیامدها و عواقب کاربرد نوآوری</strong><strong></strong><strong>های ارایه شده</strong><strong>،</strong><strong>کمبود ماشینآلات و ادوات، </strong><strong>کوچک بودن و پراکندگی اراضی دیم در زمره عوامل اصلی محدود کننده عملکرد گندم دیم در شرایط موجود می</strong><strong></strong><strong>باشند</strong><strong>.</strong><strong>بنابراین، </strong><strong>افزایش تولید گندم مستلزم پذیرش ارقام اصلاح شده به همراه سایر </strong><strong>فنآوریهای</strong><strong> مورد توصیه است. این </strong><strong>فنآوریهای</strong><strong> مناسب، به تولیدات پایدار کشاورزی کمک نموده و آثار سوء عوامل محیطی را محدود مینماید، </strong><strong>هر چند به فعلیت رساندن تمامی ظرفیت</strong><strong></strong><strong>های موجود امکان</strong><strong></strong><strong>پذیر نبوده و مورد انتظار نیز نمی</strong><strong></strong><strong>باشد.</strong>