per
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
یافتههای تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی
2322-4096
2423-4877
2017-11-22
6
2
97
110
10.22092/rafhc.2018.109005.1058
115286
Reviewing
مسائل و چالشهای افزایش بهرهوری آب در نخیلات
Problems, Challenges and Approaches of Enhancing Water Productivity in Date Palms
مجید علی حوری
alihouri_m@hotmail.com
1
عضو هیات علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
شاخص بهرهوری آب یکی از شاخصهای مهم مصرف بهینه آب آبیاری است. بررسیها نشان میدهد که میانگین مقدار شاخص بهرهوری آب در نخیلات کشور، اندک و معادل 25/0 کیلوگرم بر مترمکعب است. این وضعیت، در نتیجه بالا بودن تلفات آب در نخلستانها میباشد. آب اولین و مهمترین عامل محدود کننده تولید خرما میباشد، لذااستفاده از روشهای مناسب در افزایش بهرهوری آب در نخلستانها اهمیت ویژهای دارد. بر اساس نتایج تحقیقات انجام شده،قسمت عمده مسائل و مشکلات بازده آبیاری و بهرهوری آب در نخیلات کشور مربوط به مدیریت آبیاری است. میزان بهرهوری آب در نخیلات میتواند با مدیریت و برنامهریزی صحیح آبیاری در حد قابل ملاحظهای افزایش یابد.در این نوشتار ضمن بررسی مسائل و چالشهای موجود در بهرهوری آب برای نخیلات، راهکارهای بهبود آن شامل اصلاح روش آبیاری، برنامهریزی آبیاری، کاربرد آبهای نامتعارف، تعیین نیاز آبی ارقام مختلف خرما و زهکشی اراضی ارائه و تحلیل شده است.
Water productivity is one of important indices for optimum use of irrigation water. The studies show that mean water productivity is estimated 0.25 kg/m3 in date palm that is low compared to other countries. This situation indicates high losses of water in date groves. Water is the most important limiting factor of production in date palm. Therefore, use of suitable methods is important for increasing water productivity in date groves. The results of previous studies indicated that major problems and challenges of irrigation efficiency and water productivity in date palm are related to irrigation management. The water productivity of date groves can considerably be increased by accurate management and precise programing of irrigation. In this paper, the problems and challenges of water productivity in date groves and methods of increasing water productivity such as irrigation method, scheduling irrigation, usage of saline waters and wastewaters, determining water requirement of date cultivars and date groves drainage will be presented and discussed.
https://rafhc.areeo.ac.ir/article_115286_9698832e4d0d9706b62eb578c72bf757.pdf
برنامه آبیاری
روش آبیاری
نخل خرما
نیاز آبی
Date palm
Irrigation method
Irrigation scheduling
Water requirement
per
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
یافتههای تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی
2322-4096
2423-4877
2017-11-22
6
2
111
121
10.22092/rafhc.2018.108442.1050
115288
Release of the variety
ثمین، رقم جدید نخود متحمل به تنش خشکی، دانه درشت و پر محصول برای کشت بهاره در مناطق سرد دیم کشور
Sameen, A New Drought Tolerance, Large Seed Size and High Potential Yield Chickpea Cultivar for Spring planting on Cold Dryland Condition of Iran
سید حسین صباغ پور
sabaghpour@yahoo.com
1
یدالله فرایدی
2
مسعود کامل
mkamel@yahoo.com
3
اکبر محمودی
4
محسن مهدیه
mahdieh_m40@yahoo.com
5
فرشید محمودی
f.m3162@yahoo.com
6
علی سعید
a.saeed@areeo.ac.ir
7
همایون کانونی
hkanouni@yahoo.com
8
حمیدرضا پورعلی بابا
9
محمد خالداحمدی
10
اکبر شعبانی
11
محمد نعمتیفرد
12
محمدرضا شهاب
13
ایرج کرمی
14
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی همدان
مربی پژوهش، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران
مربی پژوهش، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران
مربی پژوهش، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان شمالی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیروان، ایران
کارشناس، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران
استادیار، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران
مربی پژوهش، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران
استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج، ایران.
مربی پژوهش، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران
کارشناس، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج، ایران.
مربی پژوهش، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران
کارشناس، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج، ایران.
کارشناس، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران
کارشناس، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران
تنشخشکی یکی از مهمترین تنشهای غیرزنده است که بیشترین سهم در کاهش عملکرد در زراعت دیم را به خود اختصاص داده است. درشتی دانه یکی از خصوصیات بارزبرای بازار پسندی در نخود است. رقم ثمین (ILC 1799) در قالب آزمایشات بینالمللی تحمل به خشکی از مرکز بینالمللی تحقیقات کشاورزی در مناطق خشک (ICARDA) در سال 1381 دریافت شد. این ژنوتیپ در آزمایشهای مختلف درایستگاههای مناطق معتدل سرد و سردسیر کشور به همراه سایر لاینها و ارقام شاهد طی سالهای 1381 تا 1393 مورد بررسی قرار گرفت. برتری عملکرد دانه رقم ثمیندر سالهای مورد بررسی نسبت به میانگین ارقام شاهد 32 درصد بود. بر اساس نتایج بدست آمده، میانگین عملکرد رقم ثمیندر طی سالهای بررسی در کشور 919 کیلوگرم در هکتار بود. رقم ثمین ضمن درشتی دانه (وزن صد دانه 36 گرم) نسبت به بیماری پژمردگی فوزاریومی مقاوم بوده و در مقایسه با ارقام شاهد دارای عملکرد بالاتری در کشت بهاره در شرایط دیم بود. از اینرو این رقم برای کشت بهاره در مناطق مراغه، کردستان، زنجان، کرمانشاه، همدان، ارومیه و خراسان شمالی معرفی و توصیه میگردد.
Drought is one of the most important abiotic stresses, which has the most contribution for declining crop production under dryland condition. Large seed size in chickpea is one of major factors for high market acceptance. Sameen cultivar (ILC1799) was received through Chickpea International Drought Tolerance Nursery (CIDTN) from ICARDA in 2002. Cultivar Sameen along with other lines and checks was evaluated in different experiments in moderate cold and cold regions during 2002- 2014 cropping seasons. The results showed that Sameen cultivar had 32 percent higher yield than checks during several years of evaluations. Average grain yield and 100-seed weight of Sameen cultivar during evaluations were 919 kgha-1 and 36 g, respectively. This cultivar is also resistant to fusarium wilt disease compared with checks. Therefore, spring planting of Sameen cultivar in Hamadan, Maragheh, Kordestan, Zanjan, Kermanshah, Oromieyeh and Northern Khorasan is recommended.
https://rafhc.areeo.ac.ir/article_115288_2181e31b671a2954af6002db03cbd118.pdf
تحمل به خشکی
تحمل به بیماری پژمردگی فوزاریومی
دانه درشتی
عملکرد
نخود
Chickpea
drought tolerance
fusarium wilt tolerance
large seed size
yield
per
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
یافتههای تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی
2322-4096
2423-4877
2017-11-22
6
2
123
132
10.22092/rafhc.2018.107393.1033
115291
Release of the variety
عدلی، رقم جدید گیلاس زودرس با اندازه و کیفیت مطلوب
Introducing “Adli”, A New Early Maturity Sweet cherry Cultivar with Suitable Fruit Size and Quality
ابراهیم گنجی مقدم
eganji@hotmail.com
1
ناصر بوذری
bouzari@spii.ir
2
عبدالرضا کاوند
kr_kavand@yahoo.com
3
ابوالفضل ایروانی
airavani@gmail.com
4
شهدید اخوان
sh_akhavan5@yahoo.com
5
سیما بینا
simabina1344@yahoo.com
6
شاهین گوهرخای
shahinghoharkhay@gmail.com
7
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، مشهد
پژوهشکده میوههای معتدله و سردسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی ومنابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران
بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی ومنابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران
بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی ومنابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران
پژوهشکده میوه های معتدله و سردسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
ارقام زودرس میوه بدلیل توبرانه بودن آنها از ارزش اقتصادی بالایی برخودار میباشند. این ارقام اگرچه عمدتاً بدلیل فصل رشد کوتاه دارای متوسط وزن و عملکرد پایینی هستند ولی با توجه به زودرس بودن از قیمت بالایی برخوردار میباشند. رقم عدلی که در هفته سوم اردیبهشت آماده برداشت میشود، اولین رقم میوه گیلاس در منطقه شمال شرق کشور است که در فصل بهار وارد بازار میوه می شود و بدین لحاظ تقاضای زیادی برای این محصول وجود دارد. جایگزینی ارقام قدیمی گیلاس با این رقم زودرس میتواند نقش مهمی در افزایش درآمد تولیدکنندگان گیلاس در کشور داشته باشد.رقم عدلی از طریق سلکسیون از بین ژنوتیپهای بومی گیلاس خراسان با اجرای شش پروژه تحقیقاتی در طی مدت 14 سال معرفی گردید. ارزیابیهای انجام شده نشان داد که رقم عدلی در مقایسه با سایر ارقام و ژنوتیپهای گیلاس از جمله گیلاس پیش رس مشهد و بلامارکا (رقم زودرس خارجی) بدلیل زودرسی، متوسط وزن بالا (9/4 گرم در مقایسه با 3/3 گرم میانگین وزن رقم بلامارکا)، بازارپسندی و تحمل به دوقلوزایی دارای ارزش اقتصادی بالا میباشد.
Early cultivars of fruit trees have high economic value due to early ripening. However, their short growing season results in lower yield and fruit weight. Meanwhile their market price is higher as they are the earliest available fruit. During early May, when there is a great market demand for sweet cherry in the north east of Iran, "Adli" is the first cultivar that its fruit is ready for harvest. The replacement of some commercial cultivars with "Adli" would play an important role in increasing income of the producers. "Adli" cultivar were introduced by the selection among local sweet cherry genotypes of Khorasan by conducting six research projects during 1991-2013. The evaluations showed that "Adli" possesed characteristics such as early ripening (one week earlier than Blamarka- the third week of May), high average weight (4.9 g compared to 3.3 g average weight of the Blamarka), marketability, tolerance to doubling and had higher economic value compared to other cultivars or genotypes, including "Pishras e Mashhad", "Blamarka"(early imported cultivar).
https://rafhc.areeo.ac.ir/article_115291_c58a0dc9d38c2bc17170cc7b87abdc6d.pdf
عدلی
زودرسی
دوقلوزایی
درصد تشکیل میوه
Adli
eraly ripening
doubling fruit
fruit set
per
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
یافتههای تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی
2322-4096
2423-4877
2017-11-22
6
2
135
147
10.22092/rafhc.2018.109042.1059
115292
Release of the variety
نارین، رقم جدید گندم آبی با سازگاری و عملکرد بالا مناسب برای مناطق با تنش شوری خاک وآب در اقلیم معتدل و معتدل گرم کشور
Narin, A Newirrigated Bread Wheat Cultivar, High Qrain Yield, Adapted to Temperate and Warm Climate Zones with Salinity of Soil and Water
اشکبوس امینی سفیداب
amini_ashk@yahoo.com
1
حسین اکبری مقدم
h_akbari715@yahoo.com
2
محمد حسین صابری
saberi196@gmail.com
3
محمد تقی طباطبایی
tabatabaes2006@yahoo.com
4
داود افیونی
dafiuni@yahoo.com
5
ذبیح اله راوری
sz.ravari@yahoo.com
6
علیرضا محمدی
mohammadi_47@yahoo.com
7
فرزاد افشاری
fafshari2003@yahoo.com
8
عبدالکریم ذاکری
azakeri22@yahoo.com
9
محممود عطا حسینی
athossein@yahoo.com
10
عظیم اکبری
11
هدایت حاجی آخوندی میبدی
12
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زابل، ایران
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان جنوبی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بیرجند، ایران
بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران
بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اصفهان، ایران
بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ، کرمان، ایران
بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ، سمنان، ایران
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی شیراز، ایران
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران
تنش شوری یکی از مهمترین تنش های غیر زنده است تولید محصولات کشاورزی را محدود میسازد. رقم نارین حاصل از دورگ گیری بین گندم پیشتاز با سازگاری وسیع و پتانسیل عملکرد بالا به عنوان والد پدری و لاین بومی22-66-1 بعنوان والد مادری دربخش تحقیقات به نژادی غلات در کرج و انتخاب در نسلهای در حال تفکیک تحت شرایط تنش شوری در ایستگاه یزد میباشد.نتایج آزمایشهای مقایسه عملکرد در اراضی تحت تنش شوری (EcSoil =8-13ds/mوEcWater =8-11ds/m) در مناطق معتدل و معتدل گرم نشان دهنده برتری رقم نارین نسبت به ارقام شاهد بم، نیشابور، کویر و روشن بود، به طوری که این رقم با میانگین عملکرد4901کیلوگرم هکتار ، 809 کیلو گرم (19درصد) نسبت به میانگین ارقام شاهد افزایش عملکردداشت و با داشتن انحراف معیار رتبه پایین وشاخص نسبی عملکرد بالا از پایداری عملکرد و سازگاری خوبی در مقایسه با ارقام شاهد برخوردار بود. این رقم در آزمایشهای ترویجی در مکانهای مختلف تحت شرایط تنش شوری در شرایط زارعین،به ترتیب با میانگین عملکرد 4474 کیلوگرم در هکتارنسبت به میانگین عملکرد دانه ارقام شاهد (3664 کیلوگرم در هکتار) حدود 22 درصد افزایش عملکرد داشت. عکسالعمل آن نسبت به بیماریهای زنگ (زرد، قهوهای و سیاه) نیمه مقاوم تا نیمه حساس است ولی در شرایط مناطق خشک و ایستگاههای یزد، بیرجند، زابل، سمنان و کرمان به هیچ یک از این بیماریهاآلودگی مشاهده نشد. رقم نارین نسبت به ارقام شاهد افق، ارگ و بم زودرستر است و علاوه بر مقاوم به خوابیدگی، ریزش دانه و کیفیت نانوایی خوب، دارای سازگاری خوب در اراضی با آب و خاک شور در مناطق معتدل و معتدل گرم کشور بوده و از اینرو جهت کشت در این مناطق معرفی گردید.
Salinity stress is a major constrain of plant growth and limiting factor of crop production. Wheat cultivar Narin is derived from the cross between an Iranian salt tolerant wheat line (1-66-22) and Pishtaz cultivar as female and male parents, respectively, at Seed and Plant Improvement Institute, Cereal Research Department in Karaj and subsequent selection among segregating populations done at experimental field of Yazd station.Results of yield trials and on-farm evaluations in the temperate and warm zone showed that under salinity stress conditions (EcSoil =8-13 dsm-1&EcWater =8-11 dsm-1), Narin exhibited a superior performance compared to the check cultivars Bam, Kavir, Neishoubour and Roshan, and its average grain yield was 809 kg (19% Percent) higher than average grain yield of check cultivars. Based on ranking method Narin had high stability and adaptibility in saline condition compared to check cultivars. Unser farmer`s conditions, its average grain yield was 4474 kg ha-1, nearly 22% higher than average grain yield of check cultivars (3664 kg ha-1). Narin exhibits lodging resistance and has non-shattering spikes, but has moderately resistant to moderatelt susceptible infection responses to rusts. However, under dry conditions of saline areas of Iran no susceptibility to these diseasesis observed. Based on good agronomic performance such as early maturity, resistance to lodging and shattering, and high adaptability and stability and good quality under saline conditions compared to checks (Bam, Arg and Ofogh), Narin was released for cultivation in saline areas (with water/soil salinity) of temperate and warm zone in Iran.
https://rafhc.areeo.ac.ir/article_115292_d1407ce8ea7f8a448cdc13bbdf1c0480.pdf
گندم
تنش شوری
سازگاری
مناطق معتدل و معتدل گرم
Wheat
Salinity stress
Adaptation
Temperate and Warm zone
per
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
یافتههای تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی
2322-4096
2423-4877
2017-11-22
6
2
149
164
10.22092/rafhc.2018.109977.1067
115293
Release of the variety
سعید، رقم جدید نخود مناسب برای کشت پائیزه- انتظاری در مناطق معتدل و سرد در شرایط دیم
Saeed, A New Chickpea Variety, Suitable for Autumn-Entezari Planting in Template and Cold Regions at Dryland Conditions
علی سعید
a.saeed@areeo.ac.ir
1
سید حسین صباغ پور
sabaghpour@yahoo.com
2
یداله فرایدی
farayedi45@yahoo.com
3
همایون کانونی
hkanouni@yahoo.com
4
داود صادق زاده اهری
dsadeghzade@yahoo.com
5
مسعود کامل
masoud.kamel@yahoo.com
6
نعمتی فرد محمد
nematifard@gmail.com
7
محمدرضا شهاب
mr_shahab1342@yahoo.com
8
علی اکبر محمودی
aampira@yahoo.com
9
سیده سودابه شبیری
s.shobeiri@yahoo.com
10
حسین مصطفائی
mostafaei1343@yahoo.com
11
عادل جهانگیری
adel.jahangiri@yahoo.com
12
فرشید محمودی
f.m3162@yahoo.com
13
محسن مهدیه
mahdieh_m40@yahoo.com
14
پیام پزشکپور
papezeshkpour@yahoo.com
15
فرامرز سیدی
fsayyedi@yahoo.com
16
رحمتاله کریمی زاده
karimizadeh_ra@yahoo.com
17
محمد آرمیون
armion_m@yahoo.com
18
رقیه عبدالعظیم زاده
roghieye.azimzade@yahoo.com
19
علی اکبری کوکیا
akbarikokia@yahoo.com
20
عمر عزیزی
azizi?@yahoo.com
21
اسماعیل سید محمودیان
s.mamudian@yahoo.com
22
مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران
عضو هیئت علمی /مرکز تحقیقات کشاورزی همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سنندج
عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زنجان
مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زنجان
مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
محقق موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور
استادیار پژوهش و عضو هیأت علمی، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، لسازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گچساران، اسازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
مراکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان غربی
سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان غربی
سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان غربی
سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان غربی
امروزه کشت بهاره نخود به واسطه عملکرد بسیار پائین و هزینه بالای تولید در اکثر مناطق دیم کشور غیراقتصادی میباشد. رقم سعید با شجره x94TH12/FLIP 90-132C ×S 91347 در سال 1382 در قالب آزمایشات ارزیابی مقاومت به سرما به ایران ارسال و تا سال 1394 در قالب آزمایشهای بینالمللی، مقدماتی، پیشرفته و سازگاری و نیز مطالعات مربوط به مقاومت به بیماریهای برقزدگی و پژمردگی فوزاریوم در ایستگاههای تحقیقاتی و همچنین در مزارع کشاورزان در کشت پاییزه و انتظاری مورد ارزیابی قرار گرفت. این رقم با متوسط عملکرد 1450 کیلوگرم در هکتار، نسبت به شاهدهای جم با متوسط عملکرد 1115 کیلوگرم در هکتار و توده بومی قزوین با متوسط عملکرد 1278 کیلوگرم در هکتار، به ترتیب 31 و 12 درصد افزایش عملکرد داشته و علاوه بر تحمل سرمای 24- درجه سانتیگراد در شرایط عدم سبز مزرعه، سرمای 14- درجه سانتیگراد (بدون پوشش برف) را در شرایط سبز مزرعه به خوبی تحمل نمود. رقم سعید ژنوتیپی مطلوب از لحاظ عملکرد دانه، ارتفاع بوته مناسب جهت برداشت مکانیزه، وزن صد دانه بالا، پروتئین مناسب دانه و تحمل به بیماری برقزدگی است.این رقم جهت کشت پاییزه برای مناطق معتدل و پاییزه- انتظاری برای مناطق سردسیر در شرایط دیم انتخاب و معرفی گردید.
Based on recent studies, spring sowing of chickpea is not economical in most dryland regions of Iran due to low yield and high production expenditures. Saeed variety was introduced in cold resistance evaluating nurseries and participated in international, primary, advanced and adaptability trials in 2003 as well as studies on resistance to Fusarium wilt and Ascochyta blight disease at research stations and farmers’ fields in winter planting in 2015. Saeed average seed yield was 1450 kgha-1, that was superior to checks varieties Jam and local Ghazvin variety with 31 and 12%, respectively. The average seed yield of Jam and Ghazvin were 1115 and 1278 kgha-1,respectively. Saeed could tolerate -24 cold temperature without emergence but with snow covering and -14°C with emergence and without snow covering. The new variety Saeed, is suitable for its seed yield, well plant height (machine harvestable), high 100 seed weight, suitable seed protein and tolerance to Ascochyta blight disease. It was selected and introduced for autumn sowing in semi-cold regions and winter planting for cold dryland areas of Iran.
https://rafhc.areeo.ac.ir/article_115293_cc004c2cfcd9be078fab7a25bc6e0ea6.pdf
رقم جدید
کشت دیم
عملکرد دانه
نخود
New variety
rainfed sowing
seed yield
Chickpea
per
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
یافتههای تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی
2322-4096
2423-4877
2017-11-22
6
2
165
176
10.22092/rafhc.2018.107524.1037
115294
Release of the variety
حیدری، رقم جدید گندم نان برای شرایط آبیاری معمولی و تنش خشکی پس از مرحله گلدهی در مناطق سرد کشور
Haydari, A New Bread Wheat Variety for Optimum Irrigation and Post-Anthesis Drought Stress Conditions in Cold Regions of Iran
امیر یزدان سپاس
a.yazdansepas@yahoo.com
1
محمد رضایی
rezaei54@yahoo.com
2
مهرداد چای چی
mehrdadch@yahoo.com
3
تقی بابایی
tababa45@yahoo.com
4
غلامرضا امین زاده
rezaaminzadeh@yahoo.com
5
احمد زارع فیض آبادی
azarea.2002@yahoo.com
6
علیرضا رضوی
razavi_rokh@yahoo.com
7
امیر قلی سنجری
amirgholis@yahoo.com
8
مسعود قدسی
masoudghodsi@yahoo.com
9
مسعود کامل
masoud.kamel@yahoo.com
10
میر سعید عابدی
msabedi@yahoo.com
11
محمود ناظری
smnazeri56@yahoo.com
12
مسعود عزت احمدی
meahmady@yahoo.com
13
پرویز صالحی
salehi_hooshmand@yahoo.com
14
سید کریم حسینی بای
k_hosseiniby@yahoo.com
15
شهناز عاشوری
shahnazashori@yahoo.com
16
عباس سعیدی
a-saidi@sbu.ac.ir
17
محسن اسماعیل زاده
esmaeilzadehmohsen@ymail.com
18
توحید نجفی میرک
tnmirak@yahoo.com
19
فرزاد افشاری
fafshari2003@yahoo.com
20
میترا سراج آذری
mserajaz@uoguelph.ca
21
رحیم هوشیار
r_hooshyar@yahoo.com
22
صفرعلی صفوی
safaralisafavi@yahoo.com
23
محمود عطاحسینی
atahossaini@yahoo.com
24
عضو هیأت علمی و هماهنگ کننده برنامه بهنژادی گندم اقلیم سرد کشور.
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، میاندوآب، ایران.
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران.
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران.
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران.
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران.
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران.
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران.
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اقلید، ایران.
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قزوین، ایران.
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، میاندوآب، ایران.
دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
دانشگاه گوئلف، گوئلف، کانادا.
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، میاندوآب، ایران.
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران.
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران
ارقام مناسب و اصلاح شده نقش مؤثری در افزایش تولید ایفا مینمایند. رقم گندم حیدری حاصل برنامه بهنژادی گندم اقلیم سرد کشور است که در سال زراعی 76-1375 از تلاقی لاین Ghk"s"/Bow"s"//90Zhong87 با رقم شیرودی در کرج ایجاد گردید. در سال زراعی 77-1376 نسل F1 و طی سالهای زراعی 82-1377 نسلهای در حال تفکیک آن در کرج مورد ارزیابی قرار گرفت. این رقم در طول سالهای زراعی 87-1383 در آزمایشات مقایسه عملکرد سراسری اقلیم سرد کشور مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایشات یکنواخت سازگاری در شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی پس از مرحله گلدهی که در سالهای زراعی 87-1385 در 12 ایستگاه تحقیقاتی اقلیم سرد اجرا گردید، رقم حیدری با میانگین عملکرد دانه 7145 کیلوگرم در هکتار در شرایط نرمال و 6032 کیلوگرم در هکتار در شرایط خشکی برتر از رقم شاهد (شهریار) به ترتیب با میانگین عملکرد 6413 کیلوگرم در هکتار در شرایط نرمال و 4507 کیلوگرم در هکتار در شرایط خشکی بود. بیشترین عملکرد دانه رقم حیدری در شرایط آبیاری نرمال به میزان 10600 کیلوگرم در هکتار در سال زراعی 85-1384 از ایستگاه تحقیقاتی همدان گزارش گردید. در پروژههای تحقیقی- تطبیقی و تحقیقی- ترویجی نیز رقم گندم حیدری برتر از ارقام شاهد بود. این رقم دارای تیپ رشد بینابین می باشد. میانگین وزن هزار دانه آن در شرایط آبی و تنش خشکی به ترتیب 41 و 36 گرم، دانه آن سخت با رنگ روشن (زرد کهربایی)، میانگین ارتفاع بوته آن 86 سانتیمتر، میانگین تعداد روز تا گلدهی آن (از 11 دی ماه) 128 روز و تعداد روز تا رسیدن آن در شرایط آبی و تنش خشکی به ترتیب 176 و 165 روز و میانگین دوره پرشدن دانه در شرایط آبی و تنش خشکی به ترتیب 48 و 37 روز است. رقم حیدری نسبت به بیماری زنگ زرد واکنش مقاوم، و به بیماریهای زنگ قهوهای و سیاه واکنش نیمه حساس نشان داد و از نظر شاخصهای کیفیت نانوایی، در گروه گندمهای با کیفیت خوب شناسایی گردید.
Haydari was developed from the cross between Ghk"s"/Bow"s"//90Zhong87 line and Shiroodi cultivar in Cereals Research Field at Karaj in 1996-97 cropping season. The F1 generation and segregated populations were managed at Karaj from 1997 to 2003. The performance of Haydari was evaluated in breeding nursery trials across all the research stations in cold regions of the country from 2004 to 2008 and in on-farm and verification trials from 2008 to 2014. It expressed grain yield higher than the other genotypes and check cultivars throughout the experiments. High grain yield and tolerance to terminal drought make Haydari well-suited to the cold regions in Iran. The highest grain yield of Haydari was 10600 kg ha-1 under irrigated condition which reported from Hamedan experimental station in 2005-06 cropping season. It displayed resistance to stripe rust and moderate susceptibility to leaf rust and stem rust. Across all experimental sites over two years, the average grain yield of Haydari under optimum irrigation and post-anthesis drought stress conditions was 7.1 and 6.0 t ha-1 compared to 6.4 and 4.5 t ha-1 for Shahryar (check cultivar), respectively. Haydari has exhibited good general baking quality similar to check cultivar Shahryar. It is an awned and facultative in growth habit and its grain is hard and amber. Haydari was registered in 2015 and is appropriate for under optimum irrigation and post-anthesis drought stress conditions in cold regions of Iran.
https://rafhc.areeo.ac.ir/article_115294_a0702d7e39ee31ddaaebf123db5e3efd.pdf
اقلیم سرد
تنش خشکی
آبیاری بهینه
پتانسیل و پایداری عملکرد
Cold zone
Drought Stress
optimum irrigation
yield potential and stability